خودسوزی راهب
monc on fire
خودسوزى راهب بودايى؛ آغاز اعتراضات تاريخى در ويتنام جنوبى
واقعه‌ى هشتم مى 1963: آغاز تنش ها
در 18 ارديبهشت 1342 (هشتم مى 1963)، بوداييان در شهر هوئى با برافراشتن پرچم هاى مذهبى خود، ممنوعيت حكومت ويتنام جنوبى را نقض كردند. در واكنش به اين اقدام، سربازان دولتى به سمت آنها آتش گشودند و اين حادثه به كشته شدن 9 نفر انجاميد. اين رخداد تنش هاى ديرينه ميان اكثريت بودايى و رژيم كاتوليك نودين دى يِم را تشديد كرد و موجب آغاز اعتراضات گسترده اى در سراسر كشور شد.
اول ژوئن: اعلام خودسوزى راهب بودايى
دﺮ 11 خرداد 1342 (اول ژوئن 1963)، دو راهب بودايى به خبرنگاران خارجى، از جمله مالكوم براون، خبرنگار آسوشيتدپرس در سايگون، اعلام كردند كه يک راهب قرار است در حركتى اعتراضى اقدام به خودسوزى آيينى كند، برخلاف ساير خبرنگارانى كه اين خبر را جدى نگرفتند، براون تصميم گرفت اين حادثه را پوشش دهد.
روايت مالكوم براون از خودسوزى تيک كوانگ دوک
براون در توصيف اين واقعه مى گويد:
«راهبان و راهبه ها با سرودهاى آيينى به سمت مركز سايگون حركت كردند، در تقاطع دو خيابان اصلى، حلقه اى تشكيل دادند يک خودرو از راه رسيد و سه راهب از آن پياده شدند، يكى از آنها، مردى مسن، در مركز حلقه نشست، راهبان ديگر، دبه اى پلاستيكى حاوى بنزين را آوردند و آن را روى بدن او ريختند سپس او كبريتى روشن كرد و خود را در آتش سوزاند.»
براون اضافه مى كند:
«هر لحظه ى اين صحنه وحشتناک بود، راهب تا آخرين لحظه آرام و بى حركت ماند، پس از مرگ او، راهبان ديگر جسدش را در يک تابوت چوبى قرار دادند.»
عكسى كه جهان را تكان داد
عكسى كه مالكوم براون از اين حادثه ثبت كرد، به يكى از تأثيرگذارترين تصاوير تاريخ مطبوعات تبديل شد.
اين تصوير نه تنها نمادى از بحران و بى ثباتى ويتنام جنوبى شد، بلكه افكار عمومى آمريكا و جهان را نسبت به سياست هاى دولت اين كشور تحت تأثير قرار داد.
تأثيرات عكس بر سياست جهانى
انتشار عكس خودسوزى “تيک كوانگ دوک” در رسانه ها، واكنش هاى گسترده اى به همراه داشت اين تصوير كه جوايز معتبرى همچون بوليتزر و ورلدپرس فتو را از آن خود كرد، همكارى دولت آمريكا با رژيم دى يِم را زير سؤال برد، نهايتأ، در پى كودتاى ماه نوامبر همان سال، حكومت نودين‌دى‌يم سقوط كرد.
جمع بندى
واقعه ى خودسوزى راهب تيک كوانگ دوک نقطه ى عطفى در تاريخ ويتنام جنوبى و سياست هاى جهانى بود. اين اقدام نه تنها نمادى از اعتراضات مدنى شد بلكه نشان داد كه قدرت يك تصوير مى تواند مسير تاريخ را تغيير دهد.
